Bel Fıtığı Tedeavasi!!

Çarş. Şub. 11, 2009 6:19 am

Erişkinlerin %80'i hayatlarının
bir döneminde en az bir kez bel bölgesindeki ağrıdan yakınmaktadır. Bel
fıtığı, genelde 30- 60 yaş arasındaki erişkin grupta sık görülmesine
rağmen, hemen her yaşta ortaya çıkabilir.

Bel fıtığının özellikle görüldüğü bir gruptan ziyade, bel fıtığına
yol açabilecek risk faktörlerinden söz edilmelidir. Bel ağrılarının
ancak %3'ü ameliyat edilmesi gereken bel fıtıklarından kaynaklanır. Bu
nedenle hekim muayenesi ve yapılacak incelemelerin sonuçlarına göre,
ilk önerilen yatak istirahatı, ağrı kesici ve kas gevşetici ilaçların
kullanılmasıdır. Alınan bu önlemlere karşın ağrı, bacaklarda uyuşukluk
ve kas güçsüzlükleri geçmezse çözüm ameliyattır.

Risk grubundaki meslekler:

" Ağır fiziksel aktivite ve ağır kaldırma gerektiren meslekler (İnşaatlarda çalışanlar vs.)
" Devamlı öne eğilme, eğilerek dönme gerektiren meslekler
" Araba, otobüs, kamyon kullanma gibi vücudu sürekli vibrasyona maruz bırakan meslekler
" Uzun süre ayakta durma veya oturma gerektiren meslekler,
Futbol, halter, kürek ve güreş sporlarıyla uğraşan kişilerde bel ağrısı ve bel fıtığı sıklığı artmaktadır.

Bel fıtığının nedenleri nelerdir?

Aşırı şişmanlık bel fıtığının en sık nedenidir. Vücudumuzun
ağırlığını omurgamız taşır. Omurganın esnekliğini sağlayan ve bir tür
destek yastığı olarak görev yapan disklerin aşırı baskıya maruz
kalması, deformasyona ve şeklin bozulmasına neden olur. Normal şeklini
kaybederek dışarıya doğru kabaran, fıtıklaşan disk, baskı yaptığı
sinirin fonksiyonlarını etkileyerek değişik belirti ve bulgulara neden
olur.

" Vücudumuzun yükünü taşıyan sadece omurgamız değildir. Omurga
boyunca uzanan tüm boyun, sırt ve bel kasları, karın kaslarının da
fonksiyonu çok önemlidir. Hareketsiz yaşam, düzenli egzersiz yapmama
gibi durumlarda kaslar yeterince güçlü olmadığından, kasların taşıması
gereken vücut ağırlığı da omurganın üzerine ek yük getirir. Bu yük,
disklerin üzerine binerek fıtıklaşmalarına neden olur. Günlük
yaşantımızda farkında olmadan yük kaldırma, nesneleri itme, çekme gibi
yaptığımız bir dizi harekette, omurga fizyolojisine uygun
davranılmalıdır. Yerden bir yük kaldırılırken mutlaka dizler kırılarak
çömelmeli, yük sonra kaldırılmalıdır. Omuz üstüne yük kaldırılırken (
Çamaşır asma, dolap yerleştirme gibi) dikkat edilmeli, varsa bir
merdiven, sandalye gibi bir yükseklik üzerinden bu işler yapılmalı,
yukarı doğru uzanılmamalıdır. Günlük çalışma sırasında özellikle masa
başında, tam dik pozisyonda oturmalı ve sandalye bel girintisini
destekleyecek biçimde seçilmelidir. Sandalyenin uygun olmadığı
durumlarda, bel girintisini destekleyecek ilave bir yastık aynı işi
görecektir. Yataktan kalkarken aniden bele yük bindirerek doğrulmaktan
kaçınılmalıdır. Önce yan dönmeli, sonra ayakları yatak kenarından aşağı
sarkıtıp dirseklerden destek alınarak doğrulanmalıdır.

Bel fıtığının belirtileri nelerdir?

Tek veya her iki bacağa vuran ağrılar, ayaklarda uyuşmalar,
hareket kısıtlılıkları, yürüme ve oturmada güçlük bel fıtığının
belirtileridir. Bel fıtığı ilerlerse iktidarsızlık, çabuk yorulma,
idrarını tutamama, yürüyememe gibi belirtiler de eklenebilir.

Bel fıtığının tedavisi nedir?

Bel fıtığı başlangıç aşamasındaysa�Bel fıtığın tedavisi
fıtıklaşmanın, yani disk dediğimiz elastiki maddenin bacağa giden
sinirlere yaptığı basının derecesine bağlıdır. Eğer sadece bel ve bacak
ağrısı mevcut, herhangi bir uyuşukluk, güç kaybı, hareket kısıtlılığı
yoksa bel fıtığı başlangıç safhasında demektir. Bu halde hastaya kas
gevşetici ilaçların verilmesi, yatak istirahatı ve belini zorlayacak
hareketlerden kaçınması önerilir. Ayrıca; kesinlikle iki kiloyu aşan
ağırlıkları kaldırmamaları, eğer yerden bir şey alınacaksa çömelerek
alması söylenir, otururken belinin arkasına bel boşluğunu yok edecek
şekilde bir yastık koymaları ve yirmi dakikadan fazla oturmamaları
(Eğer mesleği gereği uzun süre oturması gerekiyorsa her yirmi dakikada
bir yürümesi), stresten kaçınmaları önerilir.

Çok sert zeminler sanıldığının aksine yararlı değil zararlıdır.
Kaliteli bir yaylı yatakta ve hastanın kendince en rahat edebildiği
pozisyonda yatması daha uygundur.

Bel fıtığı ilerlediyse�Eğer yukarıdaki önerilere, istirahata ve
kas gevşetici ilaçlara rağmen hastanın şikayetleri devam ediyorsa fizik
tedavi uygulanabilir. Fizik tedavi mutlaka bir uzmanın denetiminde
olmalıdır. Fizik tedavi sırasında ilk bir kaç gün ağrılarda artma
olabilir, ama hasta fizik tedavi uzmanının önerdiği sürece tedaviye
devam etmelidir.

Eğer yapılan tüm tedavilere rağmen hastanın ağrıları geçmemiş ise
nükleoplasti metodu uygulanabilir. Nükleoplasti ileri dereceye
ulaşmamış bel fıtıklarında, fıtıklaşmış diske röntgen altında bir iğne
ile girilerek radyofrekans dalgalarıyla diskin ısıtılması, diskin
içindeki sinirlerin harap edilmesi ve diskin içinde boşluklar açarak
fıtığın çökmesi esasına dayanır. Nükleoplasti, tek seans olarak, lokal
anestezi altında hasta uyumadan ameliyathane şartlarında yapılır ve
hastanede yatma gerektirmeden uygulanan bir metottur. Fıtığı tamamen
yok etmesinin garantisi yoktur ve başarı yüzdesi çok yüksek değildir
(%60-80).

Ameliyat gerekirse�Fizik tedaviye rağmen hastanın ağrıları devam
ediyorsa veya geriletilmeyen bir güç kaybı, bacakta incelme, idrar
tutamama, dayanılmaz ağrılar mevcutsa veya MR filmlerinde diskten bir
parça koptuğu tespit edilirse çözüm cerrahi müdahaledir
(Mikrodiskektomi). Ameliyatla omurilikten çıkan sinirlere olan mekanik
bası giderilmelidir. Eğer cerrahi müdahale yapılmaz ve sinire bası
devam ederse hastada idrarını tutamama, seksüel gücün kaybı, ayaklarda
kuvvetsizlik gibi sorunlar gelişebilir. Mikrodiskektomi veya
Mikrocerrahi tedavi yönteminde başarı şansı %95-97'dir

İstirahatta tabu haline gelen bir öneri sert yatak önerisidir.
"Sert yatak " olarak kastedilen, üzerine yatmakla şekli bozulmayan,
vücudun şeklini alabilen yatakların kullanılmasıdır. Günümüzde ticari
piyasada üretilen birçok yatak markası bu ihtiyacı karşılamaktadır. Bu
nedenle özellikle sert bir zeminin istirahat amacıyla yaratılması
gerekli değildir. Hastanın rahat ettiği pozisyon en iyi yatma
pozisyonudur, özellikle dizlerin kırılması ve araya bir yastık konması
da ağrıyı azaltabilir.

Bel fıtığından korunmak için neler yapılmalı?

Yerdeki cisimleri dizleri kırmadan eğilerek kaldırmak, dizleri
kırmadan ağır nesneleri itmek ve çekmek, omuz üstüne yük kaldırmak ve
yukarı doğru uzanmak, masa başında uzun süre bel desteği olmaksızın
çalışmak, elde uzun mesafelerde ağır yük taşımak bel fıtığını davet
edici olaylardır.

Düzenli egzersiz yapmak da bel fıtığının önlenmesinde son derece
yararlıdır. Tüm önlemlere karşın bel fıtığı gelişebilir. Bu durumda
başvurulacak bir beyin ve sinir cerrahının önerilerine dikkat
edilmelidir.

__________________